İlişkinizi Tüketen 4 Atlı: Gottman Yaklaşımıyla Tanıyın ve Dönüştürün

Her ilişki zamanla değişir. Aşk, heyecan, bağlılık… Hepsi zamanla farklı bir hâl alır. Ancak bazı ilişkilerde bu süreç daha sancılı geçer ve çiftler birbirlerine yabancılaşmaya başlar.

John Gottman, 40 yılı aşkın bilimsel araştırmayla bu süreci derinlemesine inceledi ve boşanma ya da ayrılığa götüren 4 temel davranış kalıbını tanımladı:

İlişkiyi Tüketen 4 Atlı 

Bu dört davranış kalıbı bir ilişkide sıkça yer alıyorsa, ilişkinin sona erme riski oldukça artıyor. Ancak tanımak, fark etmek ve dönüştürmek mümkün.

1-Eleştiri

“Sen hep böyle yapıyorsun!”

Eleştiri, bir davranışı değil kişiliği hedef alır. Örneğin, “Bulaşıkları neden yıkamadın?” demek yerine “Sen zaten sorumsuzsun” demek, eleştiridir.

Yerine şunu deneyin:

“Bugün çok yoruldum, bulaşıkları birlikte halledebilir miyiz?”

2-Savunma

“Ama ben öyle demedim ki!”

Savunmaya geçmek, kişiyi dinlemeyi engeller. Eleştirildiğimizi düşündüğümüzde hemen kendimizi aklama refleksi gösteririz. Bu da partneri duyulmamış ve yalnız hissettirir.

Yerine şunu deneyin:

“Böyle hissettiğini bilmiyordum, bunu açabilir misin?”

3- Aşağılama

“Sen zaten hiçbir şeyi beceremezsin.”

Alay, mimiklerle küçümseme, iğneleyici yorumlar… Bunlar Gottman’a göre ilişkilerdeki en tehlikeli atlıdır. İlişkide saygıyı ve güveni yerle bir eder.

Yerine şunu deneyin:

“Bu konu seni gerçekten zorlamış gibi görünüyor. Birlikte nasıl kolaylaştırabiliriz?”

4-Duvar Örmek (İçe Kapanma)

“Konuşmak istemiyorum.”

Tartışmalarda bir taraf tamamen içine kapanır, fiziksel ya da duygusal olarak uzaklaşır. Sessizlik, partneri değersiz hissettirir.

Yerine şunu deneyin:

“Biraz zamana ihtiyacım var, sonra sakinleşince konuşmak isterim.”

 

 

Bu Davranışlar Neden Ortaya Çıkar?

Çoğu zaman bu davranışlar, çatışmaları yönetememe, duygusal ihtiyaçların karşılanmaması, geçmiş deneyimler ve güvensizlikten doğar. İyi haber şu ki, bu kalıplar terapiyle, farkındalıkla ve sağlıklı iletişim becerileriyle dönüştürülebilir.

Unutmayın:

Her çift zaman zaman çatışır. Önemli olan çatışma tarzımızı değiştirmeyi öğrenmektir.

Eğer ilişkinizde bu 4 atlıya sıkça rastlıyorsanız, bu bir alarm olabilir. Ancak her alarm bir son değil; bir başlangıç da olabilir.

Gottman temelli çift terapileri, bu davranışların yerine sağlıklı bağ kurma becerilerini koymak için etkili bir yoldur.

 

 Destek Almak İster misiniz?

 

İlişkinizde bu kalıpları dönüştürmek için bir adım atmak istiyorsanız, size eşlik etmekten memnuniyet duyarım.

📩 @pdhalenur

👩‍⚕ Psikolojik Danışman Hale Nur Yücedal

📍 İstanbul / Online Terapi